Mụn rộp sinh dục là bệnh lây truyền qua đường tình dục phổ biến trên toàn thế giới. Riêng tại Hoa Kỳ, cứ 6 người thì có 1 người bị nhiễm bệnh trong độ tuổi từ 14 đến 49. Mụn rộp sinh dục phổ biến và dễ lây lan, nhưng hiếm khi gây tử vong.
Có nhiều người vẫn sống bình thường, khỏe mạnh mặc dù mắc bệnh mụn rộp. Tuy nhiên, cần phải cẩn thận trong việc bảo vệ bạn tình nếu bùng phát. Hầu hết những người bị mụn rộp không biết điều này, vì đây là một bệnh nhiễm trùng thường không gây ra triệu chứng. Nếu có, các triệu chứng sẽ rất nhẹ hoặc tương tự như các vấn đề về da khác. Nhiễm trùng có thể gây ra các vết loét nhỏ và đau hình thành trên bộ phận sinh dục, đùi hoặc mông. Nếu vết loét phát sinh, chúng thường biến mất trong vòng hai đến ba tuần, nhưng vi rút sẽ tồn tại trong cơ thể suốt đời.
Cách vi rút HSV-1 và HSV-2 lây lan
Hai loại vi rút gây bệnh mụn rộp sinh dục là vi rút herpes loại 1 (HSV-1) và herpes loại 2 (HSV-2).
Thông thường, HSV-1 gây ra mụn rộp ở miệng, xuất hiện dưới dạng vết loét hoặc mụn nước, trên mặt hoặc gần miệng.
HSV-1 chủ yếu lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với vết loét hoặc nước bọt của người bị bệnh. Bị mụn rộp ở miệng hoặc vết loét không có nghĩa là bạn cũng sẽ bị mụn rộp sinh dục. Nhưng nếu bạn bị mụn rộp ở miệng, bạn có thể lây bệnh mụn rộp sinh dục cho người khác bằng cách thực hiện quan hệ tình dục bằng miệng.
Hầu hết các trường hợp mụn rộp sinh dục là do HSV-2 gây ra. Bạn có nhiều khả năng bị mụn rộp sinh dục khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hoặc đường miệng với người bị nhiễm HSV-1 hoặc HSV-2.
Hầu hết những người bị mụn rộp có thể kiểm soát nó
Mụn rộp sinh dục không thể chữa khỏi, nhưng bạn có thể kiểm soát nó. Đối với những người có hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, giai đoạn có nguy cơ cao mắc bệnh mụn rộp sinh dục ở bạn tình là trong đợt bùng phát đầu tiên cũng như các đợt bùng phát tiếp theo.
Nếu bạn không có những đợt bùng phát như vậy, tải lượng vi rút thường không đủ để lây nhiễm sang bạn tình khỏe mạnh. Thuốc kháng vi-rút có hiệu quả trong việc kiểm soát tần suất và mức độ nghiêm trọng của các đợt bùng phát mụn rộp sinh dục.
Tuy nhiên, đối với một số người, ngay cả khi không có triệu chứng cũng có thể gây nguy cơ lây truyền bệnh. Nếu bạn bị mụn rộp sinh dục và bạn tình của bạn đang dùng thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp, bệnh đa xơ cứng hoặc bệnh vẩy nến, bạn cần phải cẩn thận.
Nếu bạn muốn giữ an toàn cho bạn tình của mình, tốt nhất bạn nên điều trị và uống thuốc điều trị vi rút herpes liên tục để giữ cho tải lượng vi rút ở mức thấp để không lây nhiễm cho bạn tình của bạn.
Làm thế nào để tránh lây lan mụn rộp?
Bạn sẽ lây nhiễm cho bạn tình nếu bạn và người đó có quan hệ tình dục da kề da. Bệnh lây qua đường âm đạo, hậu môn, miệng.
Khi quan hệ tình dục cần sử dụng các biện pháp an toàn như đeo bao cao su, dụng cụ bảo vệ miệng để giảm và tránh nguy cơ lây lan vi rút herpes cho nhau.
Bên cạnh đó, bạn và bạn tình vẫn có thể lây bệnh mụn rộp cho nhau nếu virus sống ở mông hoặc đùi của người nhiễm bệnh.
Mặc dù không thể ngăn ngừa sự lây truyền khi vi rút xuất hiện ở nơi khác, nhưng bạn vẫn nên đeo bao cao su khi quan hệ tình dục để giảm nguy cơ lây nhiễm vi rút.
Những người có nguy cơ cao bị nhiễm HSV-2 bao gồm những người có nhiều bạn tình, phụ nữ, những người có thu nhập thấp và những người bị nhiễm vi rút suy giảm miễn dịch ở người (HIV).
Đợt bùng phát mụn rộp đầu tiên thường là nghiêm trọng nhất
Một đợt mụn rộp sinh dục ban đầu có thể gây ra một loạt các triệu chứng kéo dài bao gồm các vết loét lan rộng, đau đớn ở vùng sinh dục. CDC khuyến cáo dùng thuốc kháng vi-rút cho tất cả những người bị mụn rộp sinh dục lần đầu.
Ngoài các triệu chứng thường thấy hơn như vết loét và mụn mủ, các bệnh về hệ thần kinh cũng xuất hiện trong giai đoạn đầu của bệnh mụn rộp sinh dục hoặc trong các đợt bùng phát sau đó. Chúng bao gồm các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm ở não và tủy sống.
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Bệnh viêm não do Herpes là gì?
Các phương pháp điều trị mụn rộp có sẵn, nhưng không có cách nào chữa khỏi
Ba loại thuốc kháng vi-rút được sử dụng để điều trị mụn rộp sinh dục:
- Acyclovir
- Famiclovir
- Valacyclovir
Về cơ bản chúng là cùng một loại thuốc. Tác dụng của chúng là như nhau. Sự khác biệt nằm ở tần suất mọi người sử dụng chúng.
Theo CDC, khi bạn bị mụn rộp sinh dục, bạn phải tuân theo một trong các lựa chọn thuốc sau:
- Acyclovir 400 mg uống 3 lần một ngày trong 7 đến 10 ngày
- Acyclovir 200 mg uống 5 lần một ngày trong 7 đến 10 ngày
- Valacyclovir 1 g uống hai lần một ngày trong 7 đến 10 ngày
- Famciclovir 250 mg uống 3 lần một ngày trong 7 đến 10 ngày
Liệu pháp này có thể được tiếp tục trong một thời gian dài nếu bệnh không cải thiện sau 10 ngày.
Bệnh mụn rộp sinh dục được chẩn đoán như thế nào?
Hỏi bác sĩ xem bạn có thể được xét nghiệm bệnh mụn rộp hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác (STDs) hay không. Thông thường, bác sĩ chẩn đoán herpes sinh dục bằng trực quan, chỉ bằng cách nhìn vào các triệu chứng của bạn.
Ngoài ra, bác sĩ có thể lấy mẫu chất lỏng từ một trong các vết loét của bạn để xét nghiệm hoặc thực hiện xét nghiệm máu để tìm kháng thể herpes.
Hãy nhớ rằng xét nghiệm sẽ giúp xác định xem bạn có bị mụn rộp hay không và không có xét nghiệm nào cho bạn biết ai đã lây bệnh cho bạn.
Giống như bất kỳ bệnh lây truyền qua đường tình dục nào khác, càng có nhiều bạn tình, bạn càng có nhiều khả năng mắc bệnh mụn rộp sinh dục. Hơn nữa, ngủ với bạn đời của bạn cũng tương tự như ngủ với tất cả những người mà bạn tình của bạn đã từng làm tình. Điều này cho thấy khả năng nhiễm herpes rất cao.
Các triệu chứng từ không có đến nghiêm trọng
Nhiều người bị mụn rộp sinh dục có các triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng mụn rộp nào. Họ không biết mình bị mụn rộp sinh dục.
Mọi người thường bỏ qua các triệu chứng nhẹ hoặc nhầm chúng với các tình trạng da khác, chẳng hạn như mụn nhọt hoặc lông mọc ngược.
Bạn nên đi kiểm tra nếu nhận thấy các triệu chứng herpes hoặc bạn tình của bạn bị STD. Không thể coi thường các triệu chứng như lở loét bất thường, tiết dịch có mùi, nóng rát khi đi tiểu hoặc chảy máu giữa kỳ kinh (đối với phụ nữ).
Các vết loét của mụn rộp sinh dục đôi khi gây ra những cơn đau dữ dội, đặc biệt là đối với những người có hệ miễn dịch suy yếu.
Nếu bạn chạm vào vết loét hoặc chất lỏng từ vết loét, bạn có thể chuyển mụn rộp sang một bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như mắt, khi bạn cố gắng dụi mắt bằng tay. Vì vậy, nếu bạn chạm vào vết loét hoặc chất lỏng, hãy rửa tay ngay lập tức để giúp ngăn ngừa sự lây lan của nhiễm trùng.
Mặt cảm xúc của bệnh mụn rộp sinh dục
Dù bạn đang mắc bệnh mụn rộp sinh dục hay đang lo lắng về việc lây nhiễm bệnh từ bạn tình, hãy dành thời gian để điều trị bệnh một cách triệt để. Tìm hiểu về nguyên nhân và triệu chứng của bệnh mụn rộp, về cách điều trị và về các bước bạn có thể thực hiện để ngăn chặn sự lây lan của mụn rộp, chẳng hạn như sử dụng bao cao su.
Điều quan trọng không kém là đối mặt với cảm xúc của chính bạn khi bạn phát hiện ra mình bị mụn rộp sinh dục. Bạn có thể sẽ lo lắng, sợ hãi và thậm chí căng thẳng về nó.
Dù bị mụn rộp ở miệng hay các bộ phận khác trên cơ thể thì bạn cũng cần đi khám để được điều trị bệnh cũng như điều trị tâm lý. Trò chuyện với chuyên gia sẽ giúp bạn thoải mái và giảm căng thẳng. Bác sĩ cũng sẽ tư vấn cho bạn các biện pháp phòng ngừa thích hợp.
Cho dù bạn có bị mụn rộp sinh dục hay không, điều quan trọng là phải tự giáo dục bản thân về các bệnh lây truyền qua đường tình dục và cách phòng tránh chúng. Đối với những người sống chung với bệnh mụn rộp sinh dục, hãy đọc qua các tài liệu và tìm hiểu về cách phòng ngừa và điều trị.
Bài viết thực hiện bởi G3VN dưới sự hỗ trợ từ Trung tâm LIFE.
