HIV | TỔNG QUAN VỀ BỆNH LÝ HIV
HIV là một căn bệnh xã hội nổi tiếng. Chúng là sự ám ảnh của rất nhiều người. Đã có rất nhiều người phải chết vì căn bệnh này. Vậy HIV là gì, nguyên nhân, triệu chứng cũng như các con đường lây nhiễm của HIV diễn ra như thế nào. Bạn hãy cùng tham khảo các thông tin đó ở bài viết sau nhé.
Bệnh HIV là gì?
HIV là một loại virus có tên đầy đủ là Human Immunodeficiency Virus, chúng có thể gây ra một hội chứng có khả năng gây suy giảm miễn dịch ở người. Loại virus gây nên bệnh HIV này thuộc họ Retroviridae, là một loại virus có vật chất di truyền là ARN một sợi dương có áo ngoài. Khi xâm nhập vào cơ thể con người, virus này sẽ nhân lên và tấn công vào hệ miễn dịch của người nhiễm bệnh, trong đó có bao gồm các đại thực bào và các lympho bào T. Kết quả, chúng sẽ làm suy giảm những chức năng của hệ miễn dịch, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và xâm nhập của những vi sinh vật gây hại khác nên HIV còn được gọi là một loại bệnh cơ hội.
Nguyên nhân dẫn đến bệnh HIV
Nguyên nhẫn nhiễm bệnh HIV là do virus suy giảm hệ miễn dịch thuộc họ retroviridae tồn tại trong cơ thể loài người. Khi cơ thể bị nhiễm loại virus này, chúng sẽ sống ở trong các tế bào quan trọng trong hệ thống miễn dịch loài người như lympho bào T hay đại thực bào, tế bào tua rồi làm giảm mạnh số lượng tế bào khiến cơ thể bị suy giảm hệ thống miễn dịch, tạo điều kiện có các trình trạng nhiễm trùng và vi khuẩn có hại phát triển.
Triệu chứng mắc bệnh
Người bị nhiễm HIV sẽ có các triệu chứng tiến triển khác nhau theo từng giai đoạn. Chúng tôi đã tóm tắt các triệu chứng thường thấy nhất khi người bệnh bị nhiễm HIV qua 3 giai đoạn như sau:
Giai đoạn nhiễm trùng tiên phát
- Đây chính là khi mà virus HIV vừa xâm nhập vào trong cơ thể người bệnh. Ở giai đoạn này, virus phát triển và nhân đôi rất nhanh chóng.
- Sau khoảng từ 2 – 4 tuần kể từ khi bắt đầu phơi nhiễm, bệnh nhân sẽ có các triệu chứng biểu hiện như: sốt, ho, phát ban, nổi hạch, viêm họng, đau mỏi cơ. Ngoài ra, người bệnh còn có thể bị đau đầu, sút cân, buồn nôn, sưng gan lách.
- Các triệu chứng này thường sẽ kéo dài trong khoảng từ 1 tuần cho đến 1 tháng. Tuy nhiên, chúng lại xuất hiện không rõ rệt nên nhiều bệnh nhân hay bị nhầm lẫn với những triệu chứng cảm cúm thông thường.
Giai đoạn mãn tính
- Ở giai đoạn này, người bệnh sẽ tác động mạnh lên một lượng lớn virus bởi hệ miễn dịch nên cơ thể dễ bị chuyển sang tình trạng nhiễm trùng mãn tính, hay còn được coi là giai đoạn tiềm ẩn.
- Thời gian kéo dài của giai đoạn này là từ vài tuần cho tới vài năm, có khi còn lên đến tận 20 năm. Bệnh nhân sẽ có khả năng lây truyền cao bệnh tật cho cả những người khác ở giai đoạn này. Các nốt hạch bạch huyết sẽ bị viêm thường xuyên do công việc bắt giữ virus với tần suất lớn để bảo vệ cơ thể.
Giai đoạn AIDS
- Đây chính là giai đoạn mà virus tấn công và làm suy giảm nhanh chóng hệ miễn dịch, vô hiệu hóa mạnh miễn dịch trung gian thông qua các tế bào và tạo cơ hội thuận lợi cho hiện tượng nhiễm trùng do các vi sinh vật có hại khác gây ra.
- Đặc trưng của sự suy giảm miễn dịch này là việc bị nhiễm nấm Candida species ở miệng, mắc bệnh lao hay viêm phổi do nấm hoặc cũng có thể là việc bùng phát virus herpes gây nên căn bệnh ung thư hạch bạch huyết và zona thần kinh.
- Hiện tượng bệnh nhân bị sút cân mà không có nguyên nhân và dễ mắc phải các chứng nhiễm trùng cũng là hiện tượng thường xảy ra. Cuối thời kỳ này, bệnh nhân dễ bị virus tấn công, khống chế và gây ra tử vong do các bệnh nhiễm trùng cơ hội lấn át.
Các con đường có lây nhiễm
Căn bệnh HIV là loại bệnh không có ổ chứa dịch trong tự nhiên. Do đó, người nhiễm HIV chính là nguồn lây nhiễm duy nhất cho mọi người xung quanh. HIV có 3 con đường lây nhiễm chủ yếu là:
Lây truyền qua đường máu:
Máu và các chế phẩm của máu là con đường có khả năng lây truyền cao bệnh lý HIV từ người sang người thông qua các việc làm như sau:
- Sử dụng chung 1 bơm kim tiêm hoặc các dụng cụ y tế có dính máu của người bị nhiễm HIV.
- Sử dụng chung các đồ dùng cá nhân như dao cạo, kim châm cứu, kim xăm trổ, xăm lông mày…
- Người có vết thương hở tiếp xúc trực tiếp với máu của người bị nhiễm bệnh HIV.
Lây truyền qua đường tình dục
- Người có mối quan hệ tình dục không an toàn, không có những biện pháp phòng tránh với những người bị nhiễm HIV. Những người này có nguy cơ cao bị lây nhiễm hội chứng HIV.
- Người có khả năng bị lây nhiễm cao nhất khi có quan hệ tình dục bằng đường hậu môn, sau đó là đường âm đạo và quan hệ bằng đường miệng.
Lây truyền từ mẹ sang con:
Bên cạnh các con đường trên, trẻ sơ sinh còn có thể bị virus HIV xâm nhập vào cơ thể qua 3 con đường sau:
- Bé bị lây qua nhau thai khi mẹ bị nhiễm bệnh trong quá trình mang thai.
- Trẻ bị lây qua nước ối, dịch ở âm đạo hoặc máu của mẹ dính vào niêm mạc hay vết thương hở của bé.
- Lây qua việc bé bú sữa mẹ.
Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp hiếm gặp là mẹ bầu bị nhiễm HIV nhưng em bé khi sinh ra vẫn có kết quả âm tính với HIV.
Cách điều trị bệnh HIV
Có 5 phương pháp điều trị HIV phổ biến là:
Điều trị hỗ trợ
Đây là phương pháp áp dụng cho những người có kết quả xét nghiệm HIV dương tính không triệu chứng. Phương pháp này không sử dụng thuốc mà thực hiện các biện pháp tăng cường sức đề kháng như: Luôn giữ tinh thần lạc quan; ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin; tập thể dục thường xuyên; không sử dụng rượu bia và các chất kích thích…
Điều trị dự phòng phơi nhiễm
Phơi nhiễm là thời điểm khi người bình thường có tiếp xúc trực tiếp với mầm bệnh HIV. Điều trị HIV dự phòng phơi nhiễm nhằm mục đích ngăn chặn virus HIV xâm nhập vào tế bào cơ thể. Thời điểm để điều trị tốt nhất cho những người này là 6 giờ đến tối đa 72 giờ sau khi có tiếp xúc.
Điều trị phòng ngừa lây truyền từ mẹ sang con
Điều trị HIV phòng ngừa lây truyền từ mẹ sang con là phương pháp điều trị bằng ARV cho phụ nữ nhiễm HIV khi mang thai và trẻ mới sinh có mẹ bị nhiễm HIV. Tùy thuộc vào tình trạng nhiễm HIV của mẹ bầu và thời điểm mang thai mà các bác sĩ sẽ có những chỉ định điều trị phù hợp. Trẻ ngay khi sinh ra cũng cần được uống ARV trong 24 giờ đầu tiên và phải được tiếp tục theo dõi sau đó. Việc điều trị này sẽ làm giảm được đáng kể lây nhiễm HIV ở trẻ.
Điều trị nhiễm trùng cơ hội
Nhiễm trùng cơ hội là khi bị nhiễm HIV, người bệnh sẽ dễ bị những bệnh nhiễm trùng khi cơ thể bị suy giảm miễn dịch như tiêu chảy, lao, viêm não, nấm miệng, giời leo, herpes…
Người bị nhiễm HIV/AIDS có thể phòng tránh các căn bệnh nhiễm trùng cơ hội bằng cách: có biện pháp giữ gìn vệ sinh tối đa trong ăn uống và trong sinh hoạt hàng ngày, tiêm chủng phòng ngừa đầy đủ các loại bệnh như viêm gan, viêm não… và tích cực điều trị phòng ngừa bằng thuốc kháng sinh và các thuốc đặc trị khác. Nếu bệnh nhân có nhiễm trùng cơ hội cần phải được điều trị sớm theo đúng các chỉ định của bác sĩ.
Điều trị kháng bằng ARV
Điều trị HIV bằng ARV có tên đầy đủ là Anti-Retro Viral. Đây là phương pháp điều trị phối hợp sử dụng 3 loại thuốc kháng HIV với mục đích: Ngăn chặn sự phát triển, sinh trưởng của virus HIV, làm tăng sức đề kháng cho cơ thể, giảm nguy cơ bị các bệnh nhiễm trùng cơ hội. Từ đó, nâng cao chất lượng cuộc sống bệnh nhân và kéo dài tuổi thọ, giúp người bệnh có thể tiếp tục sống, làm việc và học tập. Ngoài ra, phương pháp này còn làm giảm lượng virus HIV có trong cơ thể nên sẽ làm giảm đáng kể sự lây lan của virus trong cộng đồng.
Như vậy, HIV là một căn bệnh vô cùng nguy hiểm tới sức khỏe cũng như tính mạng con người. Sau bài viết này, chúng tôi tin rằng bạn đã có một cái nhìn tổng quát và sâu sắc về căn bệnh này rồi. Chúc các bạn sẽ có một ngày mới tốt lành và may mắn nhé ạ.