Bệnh lậu là một bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) phổ biến, do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây ra. Đây là loại vi khuẩn ưa môi trường ẩm ướt, sống chủ yếu trên niêm mạc sinh dục, hậu môn và cổ họng. Bệnh có thể lây nhiễm nhanh chóng nếu không được phòng ngừa và điều trị kịp thời.
1. Con đường lây truyền của bệnh lậu
Bệnh lậu lây chủ yếu qua:
-
Quan hệ tình dục không an toàn (âm đạo, hậu môn, đường miệng)
-
Từ mẹ sang con khi sinh thường
-
Ít gặp hơn qua tiếp xúc gián tiếp với dịch mủ của người bệnh (dụng cụ y tế, đồ dùng cá nhân dính dịch nhiễm khuẩn)
Thời gian ủ bệnh khá ngắn:
-
Nam giới: 2–8 ngày
-
Nữ giới: khoảng 10 ngày
Trong thời gian này, người bệnh đã có thể lây truyền cho người khác dù chưa xuất hiện triệu chứng.
2. Những hiểu lầm thường gặp
– Lậu chỉ xảy ra khi có nhiều bạn tình
Nhiều người nghĩ “Lậu chỉ xảy ra ở người có nhiều bạn tình” – đây là quan niệm sai lầm. Thực tế, bất kỳ ai quan hệ tình dục không dùng bao cao su đều có thể mắc bệnh, kể cả chỉ với một bạn tình. Bệnh không phân biệt tuổi tác, giới tính hay tình trạng hôn nhân.
– Lậu và Chlamydia – hai bệnh dễ nhầm lẫn
Bệnh lậu và nhiễm Chlamydia có triệu chứng rất giống nhau: tiểu buốt, tiểu rắt, chảy mủ ở niệu đạo, đau vùng hạ vị.
-
Chlamydia trachomatis là nguyên nhân phổ biến của viêm niệu đạo không do lậu.
-
Khoảng 15–35% người mắc lậu cũng đồng nhiễm Chlamydia.
-
Chỉ xét nghiệm chuyên môn mới xác định chính xác tác nhân gây bệnh.
Do đó, việc tự chẩn đoán qua biểu hiện bên ngoài là không đáng tin cậy và dễ dẫn đến điều trị sai cách.
– Nguy hiểm của bệnh lậu không triệu chứng
Một vấn đề nghiêm trọng của bệnh lậu là tỷ lệ không có triệu chứng cao:
-
Khoảng 10% nam giới và 50% nữ giới nhiễm lậu không có dấu hiệu rõ rệt.
-
Bệnh âm thầm tiến triển và chỉ được phát hiện khi xuất hiện biến chứng nặng như viêm vùng chậu, vô sinh, nhiễm trùng máu.
Điều này khiến nhiều người chủ quan, không đi khám sớm, làm tăng nguy cơ lây lan trong cộng đồng.
– Tự điều trị – rủi ro lớn và nguy cơ kháng thuốc
Một trong những sai lầm phổ biến là tự mua thuốc kháng sinh hoặc dùng thuốc theo lời khuyên truyền miệng. Việc điều trị không đúng phác đồ sẽ:
-
Khiến vi khuẩn kháng thuốc nhanh chóng
-
Làm bệnh kéo dài, tái phát nhiều lần
-
Gây biến chứng nặng như viêm màng não, nhiễm trùng huyết, vô sinh
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vi khuẩn lậu đang nằm trong nhóm vi khuẩn kháng thuốc nguy hiểm nhất toàn cầu.
3. Xét nghiệm và điều trị đúng cách
Giải pháp an toàn và hiệu quả nhất:
-
Xét nghiệm STI định kỳ – bao gồm cả lậu và Chlamydia
-
Nếu kết quả dương tính, bác sĩ sẽ:
-
Chỉ định kháng sinh đặc hiệu theo phác đồ chuẩn
-
Hướng dẫn điều trị cho cả bạn tình để ngăn tái nhiễm
-
-
Tái khám theo lịch hẹn để xác nhận bệnh đã khỏi hoàn toàn
4. Phòng ngừa bệnh lậu
Để giảm nguy cơ nhiễm lậu:
-
Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục
-
Chung thủy với một bạn tình khỏe mạnh
-
Không quan hệ khi đang điều trị bệnh
-
Khám sức khỏe định kỳ và xét nghiệm nếu có nguy cơ hoặc triệu chứng nghi ngờ
