Trước đây, bao cao su là biện pháp duy nhất dự phòng HIV lây truyền qua quan hệ tình dục. Nhưng giờ đây, bên cạnh bao cao su đã có thuốc dự phòng trước phơi nhiễm HIV – PrEP. Sáng ngày 11/6, PrEP miễn phí đã chính thức được cấp phát tại G3VN, đánh dấu cột mốc quan trọng về sự tham gia của y tế tư nhân trong chương trình phòng chống HIV/AIDS tại Việt Nam.
PrEP là gì?
PrEP là thuốc dự phòng trước phơi nhiễm với vi – rút HIV (Phơi nhiễm với HIV là thuật ngữ dùng để chỉ sự tiếp xúc với niêm mạc hay da không nguyên vẹn với máu, mô hay dịch cơ thể của người khác có nguy cơ lây nhiễm HIV). Cùng với bao cao su, PrEP được xem là một biện pháp dự phòng bổ sung có tác dụng phòng ngừa lây nhiễm HIV một cách an toàn và hiệu quả.
Tại sao PrEP là “thần dược mới”?
Với con số hơn 200,000 người nhiễm HIV còn sống ở Việt Nam (Bộ Y tế, 2018), và trong bối cảnh chưa có loại thuốc nào có thể chữa khỏi căn bệnh cũng như các biện pháp dự phòng hạn chế thì sự ra đời của PrEP được xem là “vị cứu tinh” cho những người có nguy cơ cao lây nhiễm HIV vì theo nhiều nghiên cứu, chỉ với 1 viên PrEP mỗi ngày có thể đạt hiệu quả dự phòng lây nhiễm HIV tối đa lên đến 99% (iPrEx,2010).
Uống PrEP như thế nào để phát huy được tác dụng?
Theo tổ chức Y tế thế giới (WHO), PrEP được sử dụng bằng đường uống với liều dùng hàng ngày (1 viên/ngày) và người dùng cần chọn thời gian cố định trong ngày để uống thuốc. Sau khi uống thuốc liên tục 7 ngày thì thuốc có hiệu lực tối đa dự phòng lây nhiễm qua quan hệ tình dục đường hậu môn và sau khi uống liên tục 21 ngày thì thuốc mới có hiệu lực tối đa phòng ngừa lây nhiễm qua quan hệ tình dục qua đường âm đạo và đường máu.
CHƯƠNG TRÌNH CẤP PHÁT THUỐC PrEP MIỄN PHÍ TẠI G3VN
Vào 8 giờ sáng ngày 11/6, G3VN (Quận 5, TP.HCM) đã chính thức cấp phát những lọ thuốc PrEP miễn phí đầu tiên. G3VN cũng là một trong những cơ sở y tế tư nhân đi đầu trong việc cung cấp thuốc PrEP cho cộng đồng. Sự kiện có sự tham gia của đại diện Cục Phòng, chống HIV/AIDS (VAAC), Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS TP. Hồ Chí Minh; Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), dự án USAID/PATH Healthy Markets, Trung tâm LIFE và nhóm hưởng lợi là khách tham gia chương trình PrEP miễn phí.
Trong hơn một năm triển khai dịch vụ PrEP có trợ giá nhưng chưa miễn phí, G3VN đã đón tiếp hơn 800 khách hàng đến tư vấn, sàng lọc và tham gia uống PrEP. Điểm mạnh của G3VN là có giờ khám bệnh linh hoạt từ 7h30-20h mỗi ngày cả Thứ bảy và Chủ nhật, thủ tục nhanh gọn…
Từ tháng 6/2019, do nhận được nguồn thuốc PrEP miễn phí từ chương trình PEPFAR (từ Hoa Kỳ) thông qua Bộ Y tế và Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS TP. Hồ Chí Minh, G3VN sẽ miễn phí hoàn toàn tiền thuốc PrEP nhằm tạo điều kiện để khách hàng tiếp cận PrEP dễ dàng và thuận tiện hơn tại tư.
Tại sự kiện, Ông Võ Hoài Sơn – Trưởng phòng Giám sát, Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế đã trao lọ thuốc PrEP miễn phí đầu tiên cho khách hàng. Ông chia sẻ: “Việc triển khai chương trình PrEP miễn phí tại do các tổ chức dựa vào cộng đồng (CBO) quản lý là hết sức có ý nghĩa trong bối cảnh 40% ca nhiễm mới mỗi năm thuộc nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới (MSM). Hiện nay cả nước có hơn 230 ngàn người nhiễm HIV, TP. Hồ Chí Minh chiếm 20% do vậy đẩy mạnh công tác dự phòng là điều cần được quan tâm sâu sắc và y tế tư nhân với sự tiện lợi trong dịch vụ, linh hoạt về thời gian thăm khám bệnh là yếu tố rất lớn để thu hút khách hàng đến sử dụng dịch vụ.”
Khách hàng Tùng Văn Lưu Khiết bày tỏ niềm vui sướng khi được điều trị miễn phí: “Thật sự hôm nay được đứng ở đây, nhận PrEP miễn phí từ G3VN cảm giác của Khiết rất hạnh phúc và có điều gì đó khó tả lắm. Tham gia PrEP miễn phí tại G3VN thật đơn giản, Khiết làm được và tin rằng các bạn cũng vậy.”
Đại diện USAID, ngài Stephen Berlinguette – Trưởng văn phòng USAID tại TP. Hồ Chí Minh chia sẻ: “PrEP được ví như là “trò chơi mới” trong công cuộc phòng chống HIV tại Việt Nam, và G3VN là một trong những tư nhân đầu tiên triển khai chương trình PrEP miễn phí. Tôi muốn chúc mừng G3VN và tự hào là đối tác của các bạn để mang PrEP miễn phí đến cho tất cả mọi người.”
PrEP miễn phí tại tư hứa hẹn sẽ tăng cường hơn nữa việc tiếp cận dịch vụ dự phòng HIV hiệu quả cho nhiều người có nguy cơ lây nhiễm HIV cao nhưng không có khả năng chi trả hoàn toàn, cũng như giảm bớt gánh nặng cho những người đang phải chi trả cho điều trị PrEP, giúp họ có thêm động lực để điều trị lâu dài.
Bài viết được thực hiện bởi G3VN dưới sự hỗ trợ bởi PATH.
