Viêm gan B có nguy hiểm hơn HIV không? Sự thật có thể khiến bạn bất ngờ!
Khi nhắc đến HIV, nhiều người lập tức liên tưởng đến một căn bệnh nguy hiểm, thậm chí như một “bản án tử”. Trong khi đó, viêm gan B lại là cái tên quen thuộc, thường bị xem nhẹ vì nghĩ rằng nó phổ biến và dễ kiểm soát hơn. Nhưng sự thật thì sao? Liệu viêm gan B có thể còn nguy hiểm hơn HIV? Hãy cùng Phòng khám G3VN – Galant phân tích dựa trên bằng chứng y khoa.
🦠 Viêm gan B và HIV – điểm chung và khác biệt
Cả viêm gan B và HIV đều là bệnh lây truyền qua:
-
Quan hệ tình dục không an toàn.
-
Truyền máu hoặc dùng chung kim tiêm.
-
Từ mẹ sang con trong thai kỳ hoặc khi sinh.
Tuy nhiên, sự khác biệt lại nằm ở tổn thương mà virus gây ra:
-
HIV: Tấn công trực tiếp vào hệ miễn dịch, làm suy yếu khả năng phòng vệ của cơ thể, khiến bệnh nhân dễ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội hoặc ung thư.
-
Viêm gan B: Gây tổn thương gan, từ viêm gan cấp tính đến viêm gan mạn tính, dẫn tới xơ gan, suy gan hoặc ung thư gan nguyên phát.
Điểm đặc biệt là viêm gan B thường diễn biến âm thầm. Rất nhiều người mang virus hàng năm trời mà không hề có triệu chứng. Đến khi phát hiện, bệnh đã ở giai đoạn nặng, khó điều trị.
Trong khi đó, HIV ngày nay đã có thuốc kháng virus ARV giúp kiểm soát tải lượng virus, đưa về mức không phát hiện = không lây truyền (U=U). Người nhiễm HIV, nếu điều trị sớm và tuân thủ, hoàn toàn có thể sống lâu, sống khỏe mạnh như người bình thường.
⚠️ Viêm gan B có nguy hiểm hơn HIV không?
Câu trả lời là: Trong một số trường hợp, CÓ.
Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO):
-
Viêm gan B mạn tính gây tử vong nhiều hơn HIV nếu không được phát hiện và điều trị.
-
Hằng năm, có khoảng 820.000 người tử vong vì viêm gan B (chủ yếu do xơ gan và ung thư gan), trong khi con số tử vong vì HIV/AIDS vào khoảng 650.000 ca (2022).
Điều đó cho thấy, viêm gan B thực sự là “kẻ giết người thầm lặng”.
Các biến chứng nguy hiểm của viêm gan B:
-
Viêm gan cấp nặng, suy gan cấp → có thể gây tử vong nhanh chóng.
-
Xơ gan mạn tính → gan mất dần chức năng, dẫn tới suy gan.
-
Ung thư gan nguyên phát → một trong những loại ung thư phổ biến và có tỷ lệ tử vong cao nhất tại Việt Nam.
Trong khi đó, với HIV:
-
Nếu không điều trị, bệnh nhân dần suy kiệt hệ miễn dịch và tử vong vì các bệnh cơ hội.
-
Nhưng nếu được điều trị ARV sớm và đều đặn, bệnh nhân HIV hoàn toàn có thể sống lâu dài, làm việc, yêu thương và sinh con khỏe mạnh.
📊 Viêm gan B và HIV: Nguy cơ nào lớn hơn với cộng đồng?
-
HIV: Nhờ các chiến dịch phòng ngừa và điều trị ARV, tỷ lệ lây nhiễm và tử vong đã giảm đáng kể. Người nhiễm HIV không còn bị coi là “bản án tử” như trước.
-
Viêm gan B: Việt Nam nằm trong nhóm quốc gia có tỷ lệ lưu hành viêm gan B cao (ước tính 10–15% dân số). Nhiều người mang virus mà không hề biết, dẫn đến phát hiện muộn khi đã biến chứng.
👉 Điều này cho thấy: viêm gan B hiện là mối nguy sức khỏe cộng đồng lớn hơn HIV nếu không được tầm soát và tiêm ngừa đầy đủ.
✅ Phòng ngừa và kiểm soát viêm gan B & HIV
Với viêm gan B:
-
Tiêm vắc-xin viêm gan B: biện pháp hiệu quả nhất, nên tiêm càng sớm càng tốt.
-
Xét nghiệm tầm soát định kỳ: đặc biệt nếu có hành vi nguy cơ.
-
Không dùng chung kim tiêm, dao cạo râu, bàn chải đánh răng.
-
Quan hệ tình dục an toàn bằng bao cao su.
Với HIV:
-
Sử dụng bao cao su trong mọi lần quan hệ.
-
Dùng PrEP (thuốc dự phòng trước phơi nhiễm) nếu thuộc nhóm nguy cơ cao.
-
Xét nghiệm HIV định kỳ để phát hiện sớm.
📌 Kết luận
Viêm gan B và HIV đều là những bệnh nguy hiểm, lây truyền qua đường máu và tình dục. Nhưng sự khác biệt lớn nhất là:
-
HIV: có thuốc ARV kiểm soát tốt, giúp người bệnh sống khỏe nếu tuân thủ điều trị.
-
Viêm gan B: chưa có thuốc chữa khỏi hoàn toàn, nhiều trường hợp âm thầm dẫn tới xơ gan, suy gan, ung thư gan – gây tử vong nhiều hơn HIV trên toàn cầu.
👉 Vậy nên, viêm gan B không hề “nhẹ nhàng” như nhiều người lầm tưởng. Tiêm ngừa vắc-xin, xét nghiệm định kỳ và điều trị sớm chính là chìa khóa để bảo vệ bản thân và cộng đồng.