Phát ban HIV là một trong những dấu hiệu ban đầu của nhiễm HIV trong quá trình phơi nhiễm. Các triệu chứng phát ban do HIV thường kéo dài từ một đến vài tuần và hầu hết không ngứa.
Những nguyên nhân gây phát ban đỏ ở bệnh nhân HIV
HIV là một loại virus tấn công hệ thống miễn dịch của con người. Trong vài tuần đầu tiên sau khi bị nhiễm virus này, các biểu hiện như phát ban đỏ sẽ xuất hiện trên cơ thể.
Phát ban đỏ trên da do HIV có thể do một số nguyên nhân sau đây :
- Bằng các phản ứng chuyển đổi huyết thanh : Sau khi nhiễm virus HIV , hệ thống miễn dịch tạo ra kháng thể chống lại virus gây bệnh HIV . Giai đoạn này được gọi là giai đoạn chuyển đổi huyết thanh, và xuất hiện các biểu hiện như phát ban, cảm cúm, sốt và sưng hạch bạch huyết,…
- Tác dụng phụ khi dùng thuốc kháng virus: Nếu bạn có các biểu hiện và nghi ngờ bị nhiễm trùng, bạn có thể đến bác sĩ và làm xét nghiệm. Các bác sĩ có thể cân nhắc và kê một số loại thuốc kháng virus để ngăn ngừa phơi nhiễm. Tuy nhiên, tác dụng phụ của thuốc này có thể gây ra các triệu chứng như ngứa, phát ban đỏ, sốt và đau khớp.
Ngoài ra, nếu suy giảm hệ miễn dịch do nhiễm HIV có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh ngoài da tái phát, phát ban lúc này có liên quan đến viêm mô tế bào, viêm da cơ địa, bệnh ngoài da, herpes zoster, giang mai…
Cách để nhận biết các biểu hiện của phát ban HIV
Các dấu hiệu, hiểu hiện có thể nhận biết của phát ban HIV
- Phát ban HIV thường có màu hồng và đỏ
- Phát ban trên da của HIV có thể xuất hiện với mụn nước và mủ
- Bề mặt phát ban tho, dày, sần sùi, nổi rõ và có ranh giới rõ ràng so với các vùng da lành khác.
- Phát ban HIV chủ yếu xảy ra trên ngực, lưng và tứ chi. Trong các trường hợp khác, phát ban do HIV có thể xuất hiện trên bộ phận sinh dục, môi và khoang miệng.
- Phát ban HIV thường phát triển vào khoảng hai đến ba tuần sau khi phơi nhiễm.
- Phát ban do HIV thường không gây ngứa da, nhưng phát ban cơ hội có thể khiến da ngứa và khó chịu.
- Phát ban HIV do chuyển đổi huyết thanh thường tự khỏi và không cần điều trị.
Ngoài ra, phát ban đỏ HIV thường đi kèm với nhiều biểu hiện khác, chẳng hạn như:
- Sốt nhẹ và ớn lạnh: Nếu một người bị nhiễm HIV , bạn có khả năng bị sốt 37,5-38 độ C và ớn lạnh. Triệu chứng này rất dễ nhận biết và thường kèm theo phát ban kéo dài 1-2 tuần và ớn lạnh kèm theo các triệu chứng sốt xuất hiện dữ dội trong một thời gian. Ở giai đoạn này, virus HIV gây bệnh đã xâm nhập vào hệ thống miễn dịch của cơ thể, cơ thể sẽ phản ứng với HIV bằng sốt, chống lại các tác nhân gây bệnh.
- Đau họng, miệng và đau cơ, sưng họng, buồn nôn, tiêu chảy: 30-60% bệnh nhân có dấu hiệu này. Mặt khác, người bệnh còn có thể bị rối loạn thị giác, chán ăn, sưng to vùng nách và vùng nách nổi hạch, đau nhức toàn thân,…. Những biểu hiện này cho thấy số lượng bạch cầu trong cơ thể đang giảm dần.
Cẩn thận nhầm lẫn phát ban HIV với các biểu hiện bệnh lý ngoài da
Phát ban do HIV và phát ban do bệnh lý thông thường tương đối giống nhau. Do đó, việc xác định các vấn đề sức khỏe từ các triệu chứng thể chất có thể gây nhầm lẫn. Vì vậy, các triệu chứng đi kèm cần được lưu ý để có thể nhận biết chính xác tình trạng sức khỏe của mình.
Phát ban có thể do các vấn đề sức khỏe khác ngoài HIV chẳng hạn như các triệu chứng do:
- Phản ứng dị ứng : Các phản ứng dị ứng gây ra không giống như phát ban do HIV , phát ban dị ứng thường ngứa và kèm theo hiện tượng nổi mề đay, chảy nước mắt, đỏ mắt, nghẹt mũi và đau ngứa họng.
- Viêm da tiếp xúc: Da tiếp xúc với côn trùng, hóa chất, mỹ phẩm hoặc mủ thực vật có thể gây phát ban. Các nốt ban do tiếp xúc thường nhỏ và gây ngứa. Tuy nhiên phát ban do HIV có tính chất lan rộng hoặc toàn thân và hầu hết không ngứa hoặc khó chịu.
- Bệnh chàm: Bệnh chàm cũng là một trong những bệnh da liễu có thể gây mẩn ngứa. Các nốt ban do chàm thường ngứa, sau đó da có thể phát triển quá lớn và có dấu hiệu bong tróc. Tuy nhiên, các triệu chứng chàm có xu hướng tái phát nhiều lần, trong khi phát ban do HIV chỉ tồn tại trong thời gian ngắn và thường tự khỏi.
- Suy chức năng gan: Sở dĩ cơ thể và da bị tích tụ nhiều độc tố là do gan bị rối loạn chuyển hóa. Những chất độc này có thể gây phát ban và ngứa. Phát ban do suy gan thường kèm theo các triệu chứng khác như vàng da, nước tiểu sẫm màu, đau tức ngực, chán ăn, v.v.
Rất khó để xác định chính xác tình trạng sức khỏe của bạn nếu chỉ dựa vào các nốt ban. Vì vậy, cần tránh việc tự ý xác định bệnh dựa trên các biểu hiện và triệu chứng lâm sàng.
Người bệnh cần làm gì khi bị phát ban đỏ HIV
Khi xuất hiện các triệu chứng nổi mẩn đỏ, việc đầu tiên cần làm là bình tĩnh xem xét nguyên nhân, đến cơ sở y tế và nhờ sự trợ giúp của đội ngũ y tế và được thăm khám bởi các chuyên gia.
Đi xét nghiệm HIV nếu bạn bị phát ban nhẹ trên da
Nếu bạn chưa được xét nghiệm HIV bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm máu để xem liệu virus HIV có trong cơ thể bạn hay không. Nếu xét nghiệm âm tính, nghĩa là bạn không nhiễm HIV , bác sĩ sẽ chẩn đoán phát ban là do các nguyên nhân khác. Ngược lại, nếu kết quả dương tính, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm cần thiết khác để khẳng định chính xác có phải thật sự đã nhiễm virus HIV không, sau đó kê đơn thuốc phù hợp và đưa ra phương án điều trị hiệu quả.
Nếu bạn đang dùng thuốc chống HIV và phát ban nhẹ, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn tiếp tục dùng thuốc vì phát ban thường biến mất sau một thời gian (1 đến 3 tuần).
Nhập viện để điều trị phát ban nghiêm trọng
Ngoài các triệu chứng phát ban, thì ở người nhiễm bệnh do HIV còn có thể xuất hiện các triệu chứng nguy hiểm khác như sốt, buồn nôn và nôn. Có thể thực hiện xét nghiệm máu để xem bạn có nhiễm virus HIV hay không. Căn cứ vào đó để bác sĩ thăm khám và đưa ra các hướng dẫn điều trị phù hợp.
Tìm kiếm sự chăm sóc y tế nếu phát ban nặng hơn sau khi dùng thuốc
Cơ thể có thể trở nên nhạy cảm với thuốc và các triệu chứng của bệnh HIV . Lúc này, bác sĩ có thể khuyên bạn nên ngừng dùng thuốc và kê một loại thuốc khác thay thế. Các triệu chứng quá mẫn thường giảm dần sau khoảng 1-2 ngày.
Các nhóm thuốc chống HIV chính có thể gây phát ban đỏ trên da bao gồm:
- Các thuốc thuộc nhóm NNRTI
- Các thuốc thuộc nhóm NRTI
- Các thuốc thuộc nhóm PI
Không dùng thuốc gây phản ứng dị ứng
Không tiếp tục sử dụng thuốc gây ra phản ứng dị ứng nếu bác sĩ đã khuyên bạn dừng lại. Tiếp tục sử dụng có thể gây ra rủi ro và gây ra các phản ứng nghiêm trọng hơn. Nói chung, những người nhiễm HIV có nguy cơ lây nhiễm cao hơn do chức năng tế bào miễn dịch có những bất thường. Do đó, bệnh nhân nhiễm HIV nên hỏi bác sĩ về tình trạng này để giảm thiểu bất kỳ triệu chứng phát ban nào có thể xảy ra.
Hiện vẫn chưa có phương pháp chữa trị dứt điểm HIV , nhưng việc phát hiện sớm HIV có thể giúp bạn sống lâu và khỏe mạnh trong hầu hết các trường hợp nếu bạn tuân thủ kế hoạch điều trị tốt HIV từ bác sĩ. Ngược lại, nếu HIV không được điều trị, bệnh có thể dẫn đến hội chứng suy giảm miễn dịch (AIDS), nguy cơ tử vong rất cao.
Phát ban là một trong những dấu hiệu để phát hiện bệnh HIV . Do đó, nếu tình trạng này kèm theo sốt, sụt cân, chán ăn, mệt mỏi thì bạn nên đến trung tâm y tế để thăm khám nguyên nhân và phát hiện, điều trị HIV kịp thời.
